Fréttir Greiningar
Spáum 0,25 prósentustiga lækkun stýrivaxta 4. febrúar
30.01.2015 08:53
Við spáum því að peningastefnunefndin ljúki vaxtalækkunarferlinu sem staðið hefur síðan í nóvember sl. með lækkuninni núna í febrúar. Reiknum við síðan með óbreyttum stýrivöxtum út þetta ár. Fari kjarasamningar hins vegar úr böndunum má reikna með því að bankinn muni bregðast við með hækkun stýrivaxta. Gangi spá okkar eftir mun verðbólgan aukast á þessu ári og raunstýrivextir lækka á tíma þegar spenna er að myndast í innlendu efnahagslífi. Reiknum við með því að peningastefnunefndin bregðist við vaxandi verðbólgu, vaxandi framleiðsluspennu í hagkerfinu og minnkandi peningalegu aðhaldi með hækkun stýrivaxta bankans um eitt prósentustig á næsta ári.
Verðbólgan undir markmiði Seðlabankans fram á næsta ár
Verðbólgan mælist nú 0,8% en var 1,0% við síðustu vaxtaákvörðun í desember. Lítil alþjóðleg verðbólga og stöðugt gengi krónu er meginástæða þess að verðbólgan mælist nú svona lág þrátt fyrir talsvert miklar innlendar launahækkanir á síðasta ári. Undirliggjandi verðbólga samkvæmt kjarnavísitölu 3 var 1,4% nú í janúar og hefur farið lækkandi, en hún var 2,8% í ágúst sl. svo dæmi sé tekið. Lítil undirliggjandi verðbólga endurspeglar að mati Seðlabankans að hjöðnun verðbólgunnar byggir á nokkuð breiðum grunni.
Verðbólgan hefur verið talsvert undir síðustu verðbólguspá Seðlabankans sem birt var samhliða vaxtaákvörðuninni í nóvember sl. Var verðbólgan á 4. fjórðungi síðasta árs 1,2% en bankinn spáði 1,7%. Verðbólguhorfur eru nú einnig umtalsvert betri en birtist í þeirri spá. Miðað við verðbólguspá okkar mun verðbólga á 1. fjórðungi þessa árs verða 0,8% að jafnaði, en Seðlabankinn spáði 2,0%. Að jafnaði spáum við 1,2 prósentustiga lægri verðbólgu á þessu ári en Seðlabankinn. Reiknum við með því að ný verðbólguspá Seðlabankans, sem birt verður samhliða vaxtaákvörðuninni núna 4. febrúar, endurspegli betri verðbólguhorfur og verði nálægt okkar verðbólguspá.
Gengi krónunnar stöðugt frá síðasta vaxtaákvörðunarfundi
Tveir nefndarmenn greiddu atkvæði gegn tillögu Seðlabankastjóra
Á síðasta fundi peningastefnunefndar greiddu þrír nefndarmenn greiddu atkvæði með tillögu Seðlabankastjóra um lækkun vaxta bankans um 0,5 prósentur. Tveir nefndarmenn greiddu hins vegar atkvæði gegn tillögu bankastjóra og vildu lækka vexti minna, eða um 0,25 prósentur.
Helstu rök sem nefnd eru í fundargerð peningastefnunefndar fyrir því að taka minna skref voru í fyrsta lagi að litið lengra fram á veginn væri gert ráð fyrir að verðbólga ykist á ný vegna verðbólguþrýstings frá vinnumarkaði og minnkandi slaka í þjóðarbúskapnum. Þótt núna væri loksins að myndast tækifæri til að lækka vexti þar sem verðbólguvæntingar væru komnar í markmið, væri tíminn frá því að það gerðist skammur og því ekki fullreynt að þær hefðu trausta kjölfestu í markmiðinu. Hættan væri því sú að verðbólga ykist hratt á ný þegar áhrifa þeirra þátta sem hafa togað hana niður gætir ekki lengur. Rétt væri því að bíða með stærri skref þar til gerð kjarasamninga helstu stéttarfélaga væri lokið.
Einnig var bent á í fundargerðinni að flestar vísbendingar um innlenda eftirspurn gæfu mun meiri vöxt til kynna en ráða mætti af þjóðhagsreikningum. Í þessu sambandi verður áhugavert að sjá nýja þjóðhagsspá bankans sem birt verður samhliða ákvörðunni nú í febrúar. Væntum við þess að Seðlabankinn lækki áætlun sína um hagvöxt á síðasta ári, og að mat þeirra á hversu nálægt jafnvægi hagkerfið er enduspegli það.
Fari kjarasamningar úr böndunum kallar það á hærri stýrivexti
Ekki eru enn vísbendingar um að umframeftirspurn sé á vinnumarkaði, þó að slakinn sé að mestu horfinn úr hagkerfinu og hagspár geri ráð fyrir að spenna myndist á næstu misserum. Átökin á vinnumarkaði nú snúast fyrst og framst um hlutfallslegar launabreytingar sem geta átt sér stað við mismunandi verðbólgustig, líkt og það er orðað í síðustu fundargerð peningastefnunefndar. Þar segir enn fremur að viðbúnaðurinn við hættunni á því að kjarasamningar fari úr böndum og ógni verðbólgumarkmiðinu ætti því á þessu stigi aðallega að vera sá að útskýra vel að slík þróun myndi kalla á vaxtahækkanir.
Óvissa vegna fyrirhugaðs afnáms fjármagnshafta
Stýrivaxtaspá okkar má finna hér.