Áfram lítil verðbólga í apríl

Verðbólga í apríl mælist ríflega prósentu undir 2,5% verðbólgumarkmiði Seðlabankans, og hefur verðbólga nú verið undir markmiði í 15 mánuði samfleytt. Horfur eru á að verðbólga verði áfram hófleg allra næstu mánuði, en líkur eru til að hún aukist allhratt þegar líður á árið.

Samkvæmt nýbirtum tölum Hagstofunnar hækkaði vísitala neysluverðs (VNV) um 0,14% í apríl frá mánuðinum á undan. Niðurstaðan er í samræmi við opinberar spár, sem lágu á bilinu óbreytt VNV til 0,1% hækkun og höfðum við spáð 0,1% hækkun VNV. 

Verðbólga hjaðnaði lítillega í apríl og mælist nú 1,4%, en var 1,6% í marsmánuði. Verðbólgan fór undir verðbólgumarkmið Seðlabankans í febrúar 2014 og hefur verið undir markmiðinu í 5 ársfjórðunga eins og fyrr segir. Ef miðað er við VNV án húsnæðis mælist raunar 0,1% verðhjöðnun undanfarna 12 mánuði, en á þennan kvarða hefur verið verðhjöðnun hér á landi frá nóvember síðastliðnum.

Húsnæðisliðurinn er einmitt helsti hækkunarvaldur í VNV að þessu sinni. Liðurinn hækkaði um 0,43% á milli mánaða (0,12% í VNV). Er hækkunin að mestu til komin vegna 0,6% hækkunar á reiknaðri húsaleigu (0,09% í VNV) en einnig hækkaði greidd húsaleiga um 0,6% (0,03% í VNV). Hækkun reiknaðrar húsaleigu er raunar meiri en við áttum von á. Skýrist munurinn að mestu af 2,6% hækkun húsnæðisverðs á landsbyggðinni, en okkar verðmæling hafði bent til óbreytts verðs.

Aðrir liðir sem höfðu áhrif til hækkunar VNV að þessu sinni voru m.a. flugfargjöld til útlanda, sem hækkuðu um 4,4% (0,07% í VNV) og eldsneytisverð, sem hækkaði um 0,8% (0,03% í VNV). Flugliðurinn hækkaði öllu meira en við höfðum spáð, en erfitt virðist vera að festa nákvæmlega fingur á honum þessa dagana og hafa sveiflur þar oft verið meiri en þennan mánuðinn.

Hins vegar lækkaði verð á fötum og skóm um 1,1% í apríl (-0,05% í VNV) og verð á nýjum bifreiðum lækkaði um 0,8% (-0,04% í VNV). Hvað síðarnefnda liðinn varðar eru hér væntanlega á ferð áhrif af lækkun evrunnar gagnvart krónu, en hún nemur tæpum 5% frá upphafi árs. Þá lækkaði verð á mat og drykk um 0,1% í apríl (-0,01% í VNV).

Horfur fyrir næstu mánuði eru til hóflegrar hækkunar VNV, og hafa þær lítið breyst frá fyrri spá. Eldsneyti hefur þó þegar hækkað um 1,5% frá aprílmælingu Hagstofunnar (0,06% í VNV). Hins vegar gæti verð á fatnaði lækkað í maí, ef marka má nýlegar fréttir af umtalsverðri verðlækkun í tilteknum verslunum. Þá virðist enn nokkuð í land með niðurstöðu í kjarasamningum. Auk þess má búast við stöðugri krónu áfram, en gengi krónu hefur verið óvenju stöðugt gagnvart körfu helstu viðskiptamynta frá því Seðlabankinn breytti stefnu sinni gagnvart inngripum á markaði vorið 2013. 

Verðbólga mun þó væntanlega færast í aukana þegar líður á árið, að stórum hluta vegna afar óvanalegrar þróunar VNV á síðustu fjórum mánuðum síðasta árs. Þannig hækkar VNV oftast nær talsvert á síðasta þriðjungi ársins, en í fyrra lækkaði hún um 0,2% sem kom að stærstum hluta til af lækkun á verði eldsneytis (-8,7%) og flugfargjalda (-21%). Við teljum ólíklegt að samskonar lækkun muni eiga sér stað í ár á þessum liðum í ár, og endurspeglast það í verðbólguspá okkar. Húsnæðisverð hækkar líklega allhratt næsta kastið, og líkur virðast vera á að kjarasamningum verði lokað með talsvert meiri hækkun launa að jafnaði en var í síðustu samningum fyrir rúmu ári. Eru því horfur á að verðbólga fari yfir verðbólgumarkmiðið á ný fyrir árslok og verið nokkuð yfir því á komandi misserum.