Húsnæðisliður leiðir hækkun VNV í nóvember

27.11.2013 11:06

Veruleg hækkun á markaðsverði húsnæðis er stærsti áhrifavaldur í hækkun vísitölu neysluverðs (VNV) í nóvember. VNV hækkaði um 0,36% milli mánaða í nóvember, sem er heldur yfir væntingum. Án húsnæðis hækkar VNV um 0,20% frá október. Við höfðum spáð 0,3% hækkun, en aðrar opinberar spár hljóðuðu upp á 0,2% hækkun VNV milli mánaða. Hækkunin í nóvember í fyrra var aðeins minni, og hækkar því 12 mánaða taktur VNV á milli mánaða úr 3,6% í 3,7%.

Veruleg hækkun á húsnæði

Eins og áður segir er markaðsverð húsnæðis stærsti áhrifavaldur í hækkun VNV í nóvember, sem er í takti við það sem við reiknuðum með. Hækkar húsnæðisliður í heild um 0,8% á milli október og nóvember, sem vegur til 0,20% hækkunar VNV, og skýrir þar með ríflega helming mánaðarhækkunar vísitölunnar nú. Þar af hækkar reiknuð húsaleiga, sem endurspeglar að mestu þróun markaðsverðs íbúðarhúsnæðis, um 1,4% á milli mánaða (0,19% í VNV). Mest er hækkunin á íbúðaverði milli mánaða utan höfuðborgarsvæðisins, 2,5%. Þá hækkar fjölbýli á höfuðborgarsvæðinu um 1,9% en verð á sérbýli á höfuðborgarsvæði stendur í stað milli mánaða.

Matvöruverð breyttist lítið í nóvembermánuði, en þar vó talsverð lækkun á verði ávaxta (-3,1%) og grænmetis (-2,4%) á móti verðhækkun á kjöti (0,9%), brauðmeti (0,6%), mjólkurvörum (0,8%) og sætindum (1,3%).

Af öðrum áhrifaþáttum má nefna að ferðir og flutningar hækkuðu um 0,1% á milli mánaða. Þar vógust á annars vegar 4,8% hækkun á flugfargjöldum til útlanda, og hins vegar 1,1% lækkun á eldsneytisverði. Þá hækkaði liðurinn húsgögn, heimilisbúnaður o.fl. um 0,6% (0,03% í VNV), föt og skór um 0,3% (0,02% í VNV) og verð á heilbrigðisþjónustu hækkaði um 0,5% (0,02% í VNV).

Umtalsverð verðhækkun á tannlækningum

Þróun síðarnefnda liðarins er raunar athyglisverð, enda virðist hún að mestu skrifast á 1,7% hækkun á verði tannlækninga milli mánaða. Kostnaður við tannlækningar hefur aukist verulega undanfarið ár, þrátt fyrir stóraukna greiðsluþátttöku ríkisins í tannlækningum barna á tímabilinu. Undanfarna 12 mánuði hefur kostnaður við tannlækningar þannig hækkað um 4,6%, en ef undanskilin eru áhrif af greiðsluþátttöku ríkisins í tannlækningum barna, sem kom til lækkunar í verðmælingum maí- og septembermánaða, nemur hækkunin undanfarna 12 mánuði 11,4%.

Svipaðar verðbólguhorfur

Verðbólguhorfur á næstunni eru í stórum dráttum svipaðar frá síðasta mánuði. Bensínverð hefur raunar hækkað nokkuð, en á móti vegur að Reykjavík og ýmis önnur sveitarfélög hafa dregið úr áætluðum gjaldskrárhækkunum um næstu áramót. Þá gætu flugfargjöld til útlanda hækkað minna í desember en við höfðum gert ráð fyrir þar sem þau hækkuðu talsvert í nóvember. Sem fyrr gerum við því ráð fyrir hjaðnandi verðbólgu fram undir næsta vor, en niðurstaða kjarasamninga og gengisþróun krónu mun ráða miklu um hvort sú spá gengur eftir.

Back