Hraður vöxtur í fiskeldi á heimsvísu

29.11.2016 09:20

Fiskeldi á heimsvísu hefur vaxið hratt síðastliðna áratugi og framleiðsla nánast sexfaldast á árunum 1990-2015. Til samanburðar hafa fiskveiðar aukist um 12% yfir sama tímabil. OECD spáir því að á árinu 2021 verði fiskeldi orðið stærra en fiskveiðar á heimsvísu og að það muni vaxa um 34% næstu 10 árin. Yfir sama tíma munu veiðar nánast standa í stað að mati stofnunarinnar. Kemur þetta fram í nýrri skýrslu okkar um íslenskan sjávarútveg.

Á árinu 2015 var Asía með um 89% af fiskeldi á heimsvísu eða sem nemur 67 milljónum tonna. Á eftir Asíu kemur svo Ameríka (4%), Evrópa (4%) og Afríka (2%). Kína er langstærst fiskeldisþjóða í heiminum með um 62% hlutdeild í fiskeldi á heimsvísu. Norðmenn eru stærstir í fiskeldi í Evrópu með um 45% hlutdeild. Ísland situr í 25. sæti á meðal fiskeldisþjóða í Evrópu með 8 þús. tonn eða um 0,3% af heildarfiskeldi álfunnar.

Hægari vöxtur hér á landi

Fiskeldi á Íslandi hefur ekki vaxið jafn ört og í nálægum ríkjum síðastliðna áratugi og hafa veiðar verið mun stærri en fiskeldi. Til að mynda var landaður afli um 99% af samtölu heildarafla og framleiðslu eldisfisks á árinu 2015. Útbreiðsla sjúkdóma og umhverfisaðstæður, líkt og lágt hitastig sjávar, hefur reynst óþægur ljár í þúfu fiskeldis á Íslandi. Gögn Matvælastofnunar Sameinuðu þjóðanna (FAO) setja Ísland í 76. sæti yfir stærstu fiskeldisþjóðir heims og var fiskeldi á Ísland á árinu 2015 um 0,01% af fiskeldi á heimsvísu. 

Samdráttur í framleiðslu en útflutningsverðmæti að aukast 

8.290 tonn af eldisfisk voru framleidd á Íslandi árið 2015 sem er um 1% minna en árið áður. Mest var framleitt af bleikju eða um 3.937 tonn sem er aukning um 466 tonn á milli ára. Um 3.260 tonn voru framleidd af laxi eða um 705 tonnum minna en árið á undan. Þá voru 728 tonn framleidd af regnbogasilungi og um 74 tonn af þorski.

Þrátt fyrir lítillegan samdrátt í framleiðslu á síðasta ári jókst útflutningur á eldisfisk milli ára en útflutningur nam um 67% af heildarframleiðslu eldisfisk á því ári. Á árinu 2015 var útflutningsverðmæti um 7 ma.kr. sem er 1,5 ma.kr. (27%) meira en á árinu 2014 m.v. fast verðlag.  Skýrist þessi aukning að mestu leyti af auknu útflutningsverðmæti lax og silungs en útflutningsverðmæti þessara tegunda jókst um tæpan 1,4 ma.kr. eða  um 25%.

Ef horft er fram á veginn þá ríkir mikil bjartsýni í fiskeldi þessa dagana og áætlanir um uppbyggingu eru metnaðarfullar. Útgefin leyfi til framleiðslu fiskeldis eru mest á Vestfjörðum og Vesturlandi en þar eru leyfi fyrir 21.698 tonna ársframleiðslu. Hafa rekstrarleyfi til framleiðslu fiskeldis stækkað um 2.320 tonn frá árinu 2014. Í ljósi þess að fiskveiðar munu ekki aukast til muna á næstu árum þá eru mikil tækifæri fyrir Ísland fólgin í fiskeldi.  

Skýrslu okkar um íslenskan sjávarútveg má nálgast hér. 

Back